Ürtiker teşhisinde hangi testler yapılır?

Ürtikerin teşhisinde hangi testlerin yapılacağı ürtikerin akut, kronik, uyarılabilen, fiziksel ürtiker türlerinden hangisine bağlı olduğuna göre değişmektedir. Bu yazıda ürtiker teşhisinde hangi testlerin gerekli olduğu hakkında bilgi vermek için yazdık.

Akut ürtikerde hangi testler gerekir?

Akut ürtiker yani 6 haftadan kısa süren ürtikerlerde genelde herhangi bir test gerekmez. Ancak çok ciddi ürtiker durumlarında veya besin alerjisi düşünüldüğünde alerji testlerinin yapılması gerekmektedir.

Akut ürtiker tekrarlayıcı özellikte veya ciddi olanlarında karaciğer enzimleri, alerji testleri, kakada parazit bakılması, enfeksiyon testleri, heriditer anjiödem gibi hastalıkların teşhisine yönelik testler gerekebilmektedir. Bu testler hastalığın seyrine çocuğun yaşına göre değişebilmektedir.

Kronik ürtikerde hangi testler yapılmalıdır?

Genellikle karaciğer enzimleri, tam kan sayımı, CRP, sedimantasyon,D-dimer, Helicobakter pylori testi ve kan tetkikleri yapılmaktadır. Eğer otoimmun kronik ürtiker düşünülüyorsa ANA, kompleman değerleri, tiroid fonksiyonları yapılması gerekmektedir. Bazı laboratuvar tetkikleri de altta yatan nadir durumlar için gerekebilmektedir.

Besinlere ve besin katkı maddelerine karşı alerji testi yapılır mı?

Besinlere ve besin katkı maddelerine bağlı kronik ürtiker oluşup oluşmadığı öyküye göre yapılmaktadır. Besinlere karşı alerji testleri kandan veya ciltten yapılabilmekle birlikte besin katkı maddeleri ve boylarına karşı non IgE’ye bağlı alerji nedeniyle alerji gelişmesi nedeniyle genelde tespit edilemez.

Besin intoleransı IgE ve IgE dışı mekanizma ile gelişmektedir. IgE aracılığı ile gelişen besin alerjilerinde teşhis için ciltten alerji testi önerilmektedir. Besin intoleransı adı altında yapılan IgG testlerinin anlamı olmadığı gibi teşhiste hiçbir faydası da yoktur.

Ciltten alerji testi

Ciltten veya kandan alerji testi yapıldığında negatif çıkarsa %95 doğruluk payı vardır. Ancak pozitif çıkması halinde doğruluk payı %50’den az olduğu için bazen pozitif çıkan besinle yükleme yapmak gerekebilmektedir. Ciltten alerji testi kandan yapılana göre daha değerlidir. Kronik ürtikerde ciltten alerji testinin değeri sınırlıdır. Genellikle alerji testi akut ürtikerde besin veya ilaç alerjisi teşhisinde uygulanmaktadır.

ANA testi

Ana testi bağ dokusu hastalığı düşünülüyorsa gereklidir.

Cilt biobsisi

Vaskülüt şüphesinde cilt biyopsisi gerekmektedir.

Heriditer Anjioödem

Genellikle heriditer veya edinsel C1 inhibitör eksikliği ürtikerle ilişkili değildir. Daha çok sadece anjioödem durumlarında düşünülebilir.

Serum kriyoproteinleri soğuğa bağlı ürtikerli çocuklarda görülme olsalığı düşüktür.

Enfeksiyon markırları

Yakın zamanda viral, bakteriyel ve parazitik enfeksiyonlar öyküye göre değerlendirilmelidir.

Kronik ürtikerli hastalarda hepatit veya herpes enfeksiyonları saptanırsa antiviral tedavinin yeri tartışmalıdır.

Özel Testler;

Bu özel testler bazı ülkelerde yapılmaktadır.

Bazofil histamin salınım testi. Bazofil histamin salınımı serumda fonksiyonel antikor tespiti için yapılmaktadır.

Direkt immunosay: Bu test fonksiyonel ve fonksiyonel olmayan IgE resöptör tespitinde kullanılmaktadır.

Otoimmun ürtikerlerde hangi testler yapılmalıdır?

Çeşitli otoimmun hastalıklardan sistemik lupus eritamatozis, dermatomiyozit, polimiyozit, Sjögren’s sendromu kronik ürtikerle ilişki olabilmektedir. Ancak bağ dokusu hastalığı belirtileri yoksa bu hastalıkların serolojik testlerini yapmak zorunlu değildir.

Otolog serum cilt testi: Otoreaktiviteyi tespit etmek için kullanılır. Duyarlılık oranı %70 ve spesifitesi %80’dir. Kronik ürtikerli vakaların %30-60’ında otolog serum cilt testi pozitiftir. Bu test ürtiker tedavisini etkilememektedir.

Fiziksel ürtiker teşhisinde hangi testler gereklidir?

Fiziksel ürtikerin belirtileri varsa şüphelenilen fiziksel ürtiker tipine göre testler planlanıp yapılmaktadır. Fiziksel ürtikerlerde uyarı oluşturma temeline dayanan testler yapılmaktadır.

Sonuç olarak ürtikerde yapılacak testler hastadan hastaya ve ürtiker türüne göre değişebilmektedir.