Kronik Ürtiker

Kronik ürtiker diğer adıyla kronik kurdeşen ciltte görülen ürtikerin 6 haftadan uzun sürmesi durumudur. Kronik ürtiker belirtileri vücutta görülen, kaşıntılı kızarıklık, kabarıklık şeklinde kendini gösteren ve rahatsız edici bir hastalıktır. Kronik ürtiker teşhisi ürtikerin öyküsü, kan testleri ve alerji testleri ile konulmaktadır. Tedavide antihistaminikler, kortizon, antideprasan ve omalizumab tedavisi kullanılabilmektedir.

Kronik Ürtiker Nedir?

Alerjik ciltte görülen kabartı durumunun 6 haftadan fazla sürmesi veya aylar, yıllar içerisinde sürekli olarak kendini yenilemesi durumudur. Kronik ürtiker genellikle hayati risk taşıyan bir hastalık değildir. Ancak çok rahatsız edici olabilir ve uyku ve diğer günlük aktiviteleri engelleyebilir.

Kronik ürtikerin nedeni genellikle kesin olarak bilinmez.  Kronik ürtikerin altta yatan nedeni  tiroit hastalığı, otoimmun nedenler veya bazı maddelere, gıdalara bağlı alerji nedeniyle olabilmektedir.

Kronik ürtikerin belirtilerini hafifletmek için çeşitli tedavi yolları denenebilmektedir.

Antihistaminikler ve kaşınma önleyici ilaçlar bir çok kişi için iyi gelen yöntemlerdir.

Kronik Ürtiker Belirtileri Nelerdir?

Kronik ürtiker hayat kalitesini düşüren, rahatsız edici, uyku ve diğer günlük aktiviteleri etkileyen belirtilerle kendini göstermektedir. Başlıca belirtileri şöyle açıklayabiliriz;

• Genellikle yüzde, gövdede, kollarda veya bacaklarda görülen kırmızı ya da beyaz kabarcıklar grubu,
• Bu kabarcıkların hastalığın gidişatına göre boyutu değişebilmesi, şekli değişebilmesi, birden çoğalıp birden azalabilmesi,
• Şiddetli olabilen kaşıntılar,
• Özellikle boğazda, göz çevresinde, yanaklarda, dudaklarda, ellerde, ayaklarda ve genital bölgelerde acı ve yanmaya neden olan şişme,
• Sıcak, egzersiz veya stres gibi tetikleyicilerle birlikte belirtilerin şiddetlenmesi,
• Belirtilerin önceden tahmin edilemeyecek şekilde bazen aylar yıllar sürerek sık sık kendini tekrarlaması.

Belirtileri İçin Ne Zaman Doktora Gitmeliyiz?

Ürtikeriniz var ve aşağıdaki durumlar varsa bir doktora başvurmalısınız;

• Şiddetli kaşıntı,
• Tedaviye cevap vermeyen kurdeşen,
• Bir kaç gün boyunca geçmeyen kurdeşen.

Aşağıdaki durumlar varsa acil servise başvurmalısınız;

• Baş dönmesi, sersemlik,
• Şiddetli göğüs sıkışması veya nefes almada zorluk,
• Dilde veya boğazda şişme hissi

Kronik Ürtikerin Nedenleri Nelerdir?

Kurdeşenin artmasıyla, bazı hücreler kan akışına histamin ve diğer kimyasalları salgılar ve kabartılar meydana gelir.

Doktorlar bazen bu cilt reaksiyonuna neyin neden olduğunu saptayamaz veya bu ürtiker durumunun neden uzun süreli olduğuna (kronik ürtiker) karar veremez. Ancak genel olarak kronik ürtiker nedenlerini şöyle anlatabiliriz;

• Ağrı kesiciler,
• Böcekler veya parazitler,
• Enfeksiyonlar,
• Kaşınma,
• Soğuk veya sıcak,
• Stres,
• Güneş ışığı,
• Egzersiz,
• Alkol, gıda veya gıda katkı maddeleri,
• Çok sıkı kıyafet, kemer gibi kıyafetlerden cilde sıkı baskı

Kronik Ürtiker Risk Faktörleri Nelerdir?

Kronik ürtikerin gelişmesini riskini arttıran faktörler şunlardır;

• Cinsiyet, önemli bir faktördür. Çünkü kadınlarda kronik ürtiker oluşma riski erkeklere göre iki kat daha fazladır.
• Genç yaşta olmak. Yaşlılara göre genç kimselerde kronik ürtiker görülme riski daha fazladır.

Teşhisi Nasıl Konulur?

Belirtileri rahatsız edici ve günlük aktiviteleri etkileyen bu kronik ürtiker hastalığını hafifletmek ve kurtulmak için doğru teşhis, ardından tedavi oldukça önemlidir.

Teşhis sürecinde doktorunuz sizi öncelikle fiziksel muayeneye alır ve ardından belirtilere neyin neden olduğu anlamak için çeşitli sorular sorarak hastalık hikayenizi öğrenir. Ayrıca doktorunuz aşağıda belirtilen maddelerin bir günlüğünü tutmanızı isteyebilir;

• Günlük aktiviteleriniz,
• Aldığınız her ilaç, bitkisel tedavi ya da takviye,
• Yediğiniz, içtiğiniz besinler,
• Kabartı ve kaşıntıların nerede oluştuğu ve ne kadar sürede yok olduğu.

Teşhisinde Uygulanan Testler Nelerdir?

Genellikle kronik ürtikerin altında yatan nedeni tam olarak tespit etmek mümkün değildir. Ancak tedavinin ilk adımında bir şey tespit edilemediyse doktorunuz bazı testler uygulamak gerekebilir. Çünkü alerji testleri ve kan testleri gibi testler altta yatan nedeni bulmadan en büyük yardımcılardandır.

• Kan testleri,
• Alerji testleri,
• Altta yatan nedeni bulmaya yönelik diğer tıbbi testler

Tedavisi Nasıl Yapılır?

Doktorunuz size muhtemel olarak evde belirtileri azaltmak için uygulayabileceğiniz antihistaminikler gibi tedavi yöntemleri önerecektir. Eğer kendinizin uygulayabileceği bu tedavi yöntemleri işe yaramazsa, size en iyi gelecek tedaviniz için işe yarayacak ilaçları doktorunuz önerecektir.

Belirtilere Neden Olan Altta Yatan Nedeni Tedavi

Eğer doktorunuz kronik ürtikerin altında başka bir hastalık nedeninin yattığına karar verirse, ilk olarak buna yönelik bir tedavi uygulayacaktır. Örneğin, kronik ürtiker olan kişide tiroit problemi varsa, tedavi buna yönelik olacak, bir alerji hastalığı varsa tedavi bu alerjik hastalığa yönelik olacaktır.

Antihistaminik İlaçlar

Günlük olarak kullanacağınız antihistaminikler, belirti yaratan histaminlerin salgılanmasını engeller.  Bu ilaçların yeni hali, daha az yan etkiye sahiptir.

• Loratadin
• Feksofenadin
• Setirizin
• Levosetirizin
• Desloratadin

Eski Antihistaminikler

• Hidroksizin
• Difenhidramin
• Klorfeniramin

Kronik Ürtiker Tedavisinde Kullanılan Diğer İlaçlar

Yalnızca antihistaminikler belirtileri azaltmada işe yaramadığında, tedavide kullanılan diğer ilaçlardan fayda görebilirsiniz. Bu ilaçlar;

• Histamin Engelleyiciler: H-2 salgısı karşıtı bu ilaçlar vücudunuza enjekte edilebilir veya ağız yoluyla alınabilir. Baş ağrısı veya sindirim sistemi bozuklukları gibi yan etkileri görülebilir.
• İltihap Önleyici İlaçlar: Ağız yoluyla alınan kortikosteroidler şişmeyi, kızarıklığı ve kaşınmayı azaltmada yardımcıdır. Bu ilaçlar ciddi yan etkilere neden olabileceğinden çok şiddetli kronik ürtiker veya anjiyoödemi kontrol altına almak için kısa süreli kullanımlar için uygundur. Cilde uygulanan kortikosteroid kremler kronik ürtiker tedavisinde etkili değillerdir. Kortikosterodler bağışıklık sisteminizi zayıflatarak, enfeksiyon kapmanızı kolaylaştırır veya enfeksiyonunuzu kötüleştirir.
• Antidepresanlar: Trisiklik antidepresan kaşınmayı azaltmada yardımcıdır. Bu ilaç yorgunluğa veya uyuşukluğa neden olabilir.
• Omalizumab: Antihistaminik tedaviyle yeterli düzeyde kontrol edilemeyen yetişkin ve 12 yaşından büyük çocuklarda kronik ürtikerli çocuklarda bu tedavi kullanılmaktadır. Bu tedavi ile yüz güldürücü sonuçlar elde edilmektedir.