,

Kolinerjik Ürtiker Nasıl Tedavi Edilir?

Kolinerjik ürtiker tanısı koyduktan sonra onu tetikleyen durumlardan kaçınmak tedavide önemlidir fakat çoğu durumda, özellikle sıcak iklimlerde terlemeyi durdurmak zordur ayrıca eğer egzersiz günlük hayatımızın bir parçasıysa kolinerjik ürtikerin ortaya çıkması engellenemez.

Genel olarak kolinerjik ürtikerin tedavisinde en sık başvurulan ilaçlar antihistaminik ilaçlarıdır. Kolinerjik ürtiker için ilk seçenek olmakla birlikte, çoğu hasta sadece hafif-orta dereceli şikayetleri baskılayabildiği görülmektedir. Kolinerjik ürtikerin tedavisinde anti kolinerjik ilaçlar kullanılmıştır, ancak bunlar sadece küçük etkiler göstermiştir.

Bunun dışında bazı ilaçlarla yolları denenmiştir ancak her bir tedavinin etkinliği farklılıklar saptanmış ve standart ortak uzlaşı sağlanmış bir tedavi olarak kabul edilmemektedir. Kolinerjik ürtikerin nedenine dayanan birkaç tedavi yaklaşımı vardır. Anti-IgE antikorunun uygulanması (omalizumab ) kolinerjik ürtikerin tedavisinde son derece başarılı sonuçlar alınmıştır. Ter alerjisi ile birlikte olan kolinerjik ürtikerde etkili olduğu görülmüştür.

Kolinerjik ürtikerin gelişiminde IgE aracılı alerjinin katılımını desteklemektedir. Kolinerjik ürtikerde tedavisi alt tiplerine göre değişmektedir. Sıklıkla ter alerjisi ile birlikte olan kolinerjik ürtiker için uygulan omalizumab tedavi için umut vermektedir. Otoimmün kaynaklı olan kolinerjik ürtikerli hastalarında, sistemik steroid tedavisi genellikle kolinerjik ürtiker semptomlarının ortadan kaldırabilir. İntravenöz yüksek doz (500-1000 mg) steroid otoimmün temelli kolinerjik ürtiker vakaları için bir seçenek olabilir. Kolinerjik ürtikerin tanısı ve nedenleri alerji hekimleri tarafından konulduğunda tedavisi ve şikayetlerin ortadan kaldırılması mümkün görülmektedir.

,

Kolinerjik Ürtiker Tanısı Nasıl Konulur?

Kolinerjik ürtiker tanısını koymak için hastadan dikkatli bir hikaye alınmalı sonrasında iyi bir fizik muayene yapılmalıdır. Kolinerjik ürtikere yol açabilecek olan nedenler ve terleme sonrasında oluşan şikayetlerin ciddiyeti son derece önemlidir. Kolinerjik ürtiker en az dört alt tipe ayrılabilir; bu alt tiplerin tanısını koymak için deri içi testler ve histolojik muayene ayırıcı tanıda faydalıdır.

Kolinerjik ürtiker alt tiplerinden biri olan ter alerjisi ile birlikte kolinerjik ürtikerde seyreltilmiş otolog ter ( hastanın kendi teri ) ile yapılan intradermal test tanıda son derece önemlidir. İntradermal otolog ter testi pozitifliği ter alerjisine bağlı kolinerjik ürtiker tanısını destekleyebilir. Ter bezlerin azlığı ile giden diğer bir kolinerjik ürtikerde alt tipinde de histolojik olarak ter bezlerin azlığı veya ortadan kalktığının gösterilmesi önemlidir.

Kolinerjik ürtikerin egzersizle ortaya çıkan ürtikerden ayırt edilmesi önemlidir. Kolinerjik ürtiker tanısı provakasyon testi ile konulur. Hastanın yaşına ve genel durumuna uygun, ılımlı fiziksel egzersiz yapılmalıdır (örn. Bir koşu bandı veya sabit bir bisiklet üzerinde). Sıcak tutacak bir giysi giymek ılık bir oda provakasyon testlerini kolaylaştırır. Egzersiz provokasyon testi pozitifse, Egzersiz kaynaklı anafilaksiyi dışlamak için pasif bir ısıtma testi yapılmalıdır (en az 24 saat sonra, 15 dakika boyunca 42 ° C tam banyo, vücut sıcaklığı ≥1.0 ° C artmalıdır) Testler sonucunda kolinerjik ürtiker ve egzersize bağlı ürtiker birbirinden ayrılmalıdır.Buna göre tanı konulması faydalı olacaktır.

,

Kolinerjik Ürtiker İçin Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?

Kolinerjik ürtikerde görülen lezyonlar genellikle terleme ile ortaya çıkıp birkaç dakika içinde hızla görünür ve sonrasında genellikle 30 dakika içinde kaybolur. Kolinerjik ürtiker yanma, karıncalanma, kaşıntı, kızarıklık, kabarıklık ile kendini gösterse de bazen anjiyoödem solunum sıkıntısı baş dönmesi ve alerjik şok tablosu da eşlik edebilir.

Anafilaktik şok tablosu ile karşımıza çıkabilen kolinerjik ürtiker hayati tehlike yaratabilir. Özellikle egzersiz sonrasında yaygın ürtikeri baş dönmesi ve nefes darlığı şikayetleri olan hastaların; alerji uzmanları tarafından görülmesi ve değerlendirilmesi gereklidir. Banyo sonrasında ürtikeryal döküntü ile başlayan şikayetlerin alerjik şoka ilerleyebileceği akılda tutulması gereklidir. Bu nedenlerden dolayı kolinerjik ürtiker belirtileri görüldüğü zaman alerji uzmanına başvurulmasında fayda vardır.

,

Hangi Kişiler Kolinerjik Ürtiker İçin Risk Taşır?

Kolinerjik ürtikere yakalanma olasılığı daha yüksek olan kişiler genellikle daha öncesinde kronik ürtikeri olanlar veya alerjik diğer hastalıklar örneğin astım, rinit, atopik dermatit(egzama ) olan kişilerdir. Hem kadınlarda hem erkeklerde görülür, fakat erkeklerde kadınlardan daha yaygın görülür. Özellikle 10 ile 30 yaş arasındaki insanlarda görülme eğilimi gösterir ve birkaç yıl devam edebilir. Bazı hastalarda kaybolurken bazen şiddeti artıp daha ciddi ataklar şeklinde görülebilir. Kolinerjik ürtikerin doğal seyri oldukça değişkendir.

,

Kolinerjik Ürtikerin Ortaya Çıkmasına Yol Açan Nedenler Nelerdir?

Kolinerjik ürtiker şikayetleri yaz aylarında artış gösterse de egzersiz ve soğuk havalarda daha belirgin olmak üzere sıcak suyla banyo yapmakta şikayetleri artırır. Vücut ısısının yükselmesine bağlı olarak oluşan terleme sonucunda gelişen kolinerjik ürtiker döküntüsüne neden olan tetikleyiciler:

Egzersiz Sıcak banyolar / duşlar

Ateş

Sıkı kıyafet veya sargılar

Baharatlı acı içeren yiyecekler veya yemekler

Duygusal stres sonrasın da sıklıkla ortaya çıkabilirler.

Kolinerjik ürtiker belirtileri ve nedenleri farklı olabilir ama hayati tehlike yaratabilecek kadar ciddi sorunlara yol açabileceği göz önünde bulundurulması gereklidir. Kolinerjik ürtiker belirtileri olan hastaların alerji hekimleri tarafından görülmesi ve değerlendirilmesi bu yüzden son derece önemlidir.

,

Kolinerjik Ürtiker Ne Sıklıkla Görülür?

Vücut ısısının artışı ile birlikte ortaya çıkan kolinerjik ürtikerin sıklığı değişkendir. Kolinerjik ürtiker sıklığı, ürtikerli kişilerde daha yüksek olduğu tahmin edilmekle birlikte toplumda genel popülasyon içinde %4-11 arasında görülmektedir. Özellikle 20-30 yaşlarda daha sık karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca yaz aylarında şikayetlerin daha fazla olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır.

,

Kolinerjik Ürtiker Kaç Çeşittir?

Kolinerjik ürtiker yetişkin insanların % 20 sini etkilediği görülse nedenleri tam olarak ortaya konulamamasına rağmen kendi içinde 4 alt tipe ayrılmıştır. Kolinerjik ürtikerin 4 alt alt tipi vardır:

Tip 1 : Ter alerjisi ile birlikte kolinerjik ürtiker

Tip 2 : Otolog serum testi pozitifliği ile birlikte olan foliküler kolinerjik ürtiker

Tip 3 : anjiyoödemle birlikte kolinerjik ürtiker

Tip 4 : anhidrosis ve hipohidrosiz ile birlikte kolinerjik ürtiker olmak üzere 4 alt gruptan oluşmaktadır.

,

Kolinerjik Ürtiker Nedir?

Kolinerjik ürtiker terlemenin neden olduğu yaygın bir fiziksel ürtikerdir. Sıcak banyo, fiziksel aktivite, ve duygusal stres gibi provaktif eylemler sonrasında temel olarak vücut ısısında artış neticesinde ortaya çıkan; terlemeye bağlı olarak aniden hızlıca gelişen kaşıntılı çapı 5 mm bulabilen papül şeklinde döküntülerdir. Kolinerjik ürtiker hızlı başlayıp genellikle 1-2 saat içinde kendiliğinden kaybolup gider fakat şikayetler başlarken oluşan karıncalanma, yanma hissi ve ağrı ile birlikte oluşan kaşıntı ciddi şekilde rahatsız eder. Kolinerjik ürtiker tek başına olabileceği gibi bazen solunum sisteminde şikayetlerle birlikte veya alerjik şok tablosu ile birlikte olabilir. Terleme ile birlikte ortaya çıkan kolinerjik ürtikerde birçok neden araştırılsa da kesin bir sebep ortaya konulamamıştır.